‹ Πίσω

 

 

Τα 10 πράγματα που λένε οι λειτουργικοί αλκοολικοί όταν κλείνουν τα μάτια σε έναν κρυφό εθισμό.

Από τη Γιούλη Ψαρράκη

Κανείς δεν θέλει να παραδεχτεί ότι έχει εξάρτηση από το αλκοόλ. Η κοινωνία στιγματίζει τον αλκοολικό και φυσικά κανένας δε θέλει να «φορέσει» αυτή την ταμπέλα.

Αυτό το μπουκάλι κρασί τo βράδυ είναι απολύτως φυσιολογικό, σωστά; Σίγουρα, αν μπορείς ακόμα να λειτουργείς τέλεια και να πας χωρίς πρόβλημα στη δουλειά σου την επόμενη μέρα.

Για αναρωτήσου όμως: «Πίνεις για διασκεδάσεις; Ή πίνεις για να σβήσεις την ένταση της ημέρας;»

Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείς να πεις στον εαυτό σου για να σε πείσεις ότι το πόσο πίνεις δεν είναι πρόβλημα. Αλλά αν μέσα σου ανησυχείς έστω και λίγο, αυτό από μόνο του δεν είναι ένα πρόβλημα;

Δεν υπάρχει συγκεκριμένο είδος «αλκοολικού», - και ίσως έχει έρθει η ώρα να ξεπεράσεις την ιδέα ότι αλκοολικός είναι κάποιος που πίνει από μια καφέ χάρτινη σακούλα σε ένα παγκάκι στο πάρκο στις 9 το πρωί.

Ποιοι είναι οι λειτουργικοί αλκοολικοί;

Ένας λειτουργικός αλκοολικός είναι κάποιος που μπορεί να διατηρεί φαινομενικά μια "κανονική" ζωή παρά την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Συχνά έχουν σταθερή δουλειά, κοινωνικές σχέσεις και δεν παρουσιάζουν τα εμφανή σημάδια που συνδέουμε συνήθως με τον αλκοολισμό. Όμως, πίσω από αυτή την "κανονικότητα", το αλκοόλ έχει ήδη αρχίσει να επηρεάζει την υγεία, τη συμπεριφορά και τη συναισθηματική τους ισορροπία.

Οι λειτουργικοί αλκοολικοί συχνά αρνούνται το πρόβλημα, κρύβουν τη συνήθειά τους και χρησιμοποιούν φράσεις όπως "Δεν πίνω τόσο πολύ" ή "Το έχω υπό έλεγχο" για να προστατεύσουν την εικόνα τους. Το γεγονός ότι μπορούν να διαχειριστούν τις υποχρεώσεις τους δεν σημαίνει ότι το αλκοόλ δεν έχει επιπτώσεις στη ζωή τους.

Οι λεγόμενοι λειτουργικοί αλκοολικοί είναι ανάμεσά μας και καλά κρυμμένοι, και από τα μεγαλύτερα αυξανόμενα δημογραφικά στοιχεία με πρόβλημα με το ποτό αυτή τη στιγμή είναι οι ισχυροί επαγγελματίες και οι γυναίκες της μεσαίας τάξης.

Οι πιο συνηθισμένες δικαιολογίες των λειτουργικών αλκοολικών που ακούω στις συνεδρίες μου είναι «Όσο και να πιω μπορώ να δουλέψω μετά», «Δεν επηρεάζομαι καθόλου, αποδίδω ακόμα καλύτερα μετά», «Δεν έχω ποτέ hangover», «Δεν έχω μεθύσει ποτέ» ή «Ποτέ δεν πίνω πριν τις 6 το απόγευμα».

Ακούγεται οικείο; Διάβασε παρακάτω για να μάθεις αν πίσω από το πόσο τελικά σου αρέσει να πίνεις, κρύβεται μια κρυφή διαταραχή αλκοόλ…

1.«Δεν έχω πρόβλημα»

Αυτή ίσως και να είναι η πιο αγαπημένη ατάκα των λειτουργικών αλκοολικών και ξεκινάω από αυτή γιατί η άρνηση του προβλήματος είναι και ο βασικός λόγος του προβλήματος. Επειδή η ζωή τους φαίνεται σχετικά φυσιολογική και παραγωγική στην επιφάνεια, οι εργαζόμενοι αλκοολικοί τείνουν να αρνούνται στον εαυτό τους και στους άλλους ότι το ποτό τους είναι πρόβλημα, παρά τις προφανείς ενδείξεις.

2. «Πίνω ένα μπουκάλι κρασί κάθε βράδυ - αλλά τρώω πολύ υγιεινά και γυμνάζομαι»

Πολλοί άνθρωποι «ξεγελούν» τους εαυτούς τους πιστεύοντας ότι το πόσο πίνουν δεν είναι προβληματικό επειδή ίσως είναι η μόνη τους  - ας το πούμε- ατασθαλία.

Λένε «Πηγαίνω στο γυμναστήριο, και είμαι αρκετά υγιής, δεν καπνίζω» - στο μυαλό τους, βλέπουν το ποτό να είναι μία – κάπως- κακή συνήθεια αλλά όχι και τόσο βλαβερή για να κάνουν κάτι για αυτή γιατί έτσι κι αλλιώς φροντίζουν πολύ τη διατροφή τους και το σώμα τους.

Το να τρως καλά, όμως, δεν θα εξισορροπεί το να πίνεις τεράστιες ποσότητες.

3. «Δεν πίνω ποτέ κατά τη διάρκεια της ημέρας»

Οι περισσότεροι άνθρωποι φαντάζονται κάπως τον αλκοολικό. Έχουν μια εικόνα κάποιου που σηκώνεται και αρπάζει ένα μπουκάλι βότκα από το κρεβάτι ή κάποιου που έχει χάσει τη δουλειά του και πίνει όλη μέρα ή νομίζουν ότι είναι ο Nicolas Cage στο αφήνοντας το Las Vegas.

Πολύ μακριά από την πραγματικότητα δηλαδή.

Δεν μοιάζουν όλοι οι αλκοολικοί, ούτε και υπάρχουν πρότυπα κατανάλωσης αλκοόλ.

Μερικοί άνθρωποι μπορούν εύκολα να μείνουν ένα μήνα χωρίς να πιουν. Αλλά μετά κάτι συμβαίνει, ίσως η ζωή τους γίνει αγχωτική, πιάνουν το αλκοόλ και εγκλωβίζονται σε έναν κύκλο καταχρηστικής κατανάλωσης για καιρό.

Το πόσο πίνει ο καθένας είναι διαφορετικό. Αντί να κοιτάμε πόσο πίνουν οι γύρω μας και να συγκρίνουμε το πόσο πίνουμε εμείς πάντα με κάποιον που πίνει περισσότερο από εμάς για να μας δίνουμε τη δικαιολογία ότι δεν έχουμε «θέμα», είναι πολύ καλύτερο να ρωτήσουμε τον εαυτό μας: «Έχω τον έλεγχο; ‘Η πίνω πάντα ή σχεδόν πάντα περισσότερο από όσο θέλω;» «Νιώθω τύψεις και ενοχές με αυτό που κάνω;»

4. «Ναι, πίνω κάθε βράδυ, αλλά δεν έχω ποτέ hangover»

Όταν πίνεις τόσο μεγάλες ποσότητες αλκοόλ και δεν παθαίνεις hangover και μπορείς να πας στη δουλειά ή ακόμα και στο γυμναστήριο μετά το ποτό, μπορεί να είναι σημάδι ότι έχεις μεγάλο πρόβλημα με το αλκοόλ, τελικά.

Σημαίνει ότι έχεις αναπτύξει τέτοια ανοχή στα συμπτώματα της ουσίας, δηλ. τα συμπτώματα της μέθης, που δεν έχεις τα αναμενόμενα side effects (ζαλάδα, ναυτία, πονοκέφαλο, θολή όραση, προβληματική ομιλία) αλλά αυτό δε σημαίνει ότι τα όργανά σου δεν αγωνίζονται πραγματικά για να βγάλουν όλη αυτή την τοξίνη από μέσα σου.

Οι άνθρωποι μπορεί να κάνουν σκέφτονται λανθασμένα: «Μπορώ να διαχειριστώ το πόσο πίνω», αλλά αυτό που πίνουν τελικά να είναι πολύ περισσότερο από όσο θα έπρεπε, επειδή, τελικά, λόγω της ανοχής, χρειάζονται μεγάλες ποσότητες για να αποκτήσουν το αποτέλεσμα που επιθυμούν. Δυστυχώς, είναι πλέον αδύνατον να φτάσουν το εφέ που θέλουν, πίνοντας λίγο, πράγμα που κάνει πολύ δύσκολη τη μέτρια κατανάλωση.

5. «Πίνω μόνο κρασί, δεν πίνω ποτέ πια βαριά ποτά»

Είτε είναι η φθηνότερη ρετσίνα είτε ένα ακριβό φανταχτερό μπουκάλι κρασί, ή ένα premium ουίσκι - είναι το ίδιο.

Ο αλκοολισμός μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε, ανεξάρτητα από το γούστο του στο αλκοόλ ή το εισόδημά του.

Το αλκοόλ είναι αιθανόλη και το συκώτι σου δεν μπορεί να διακρίνει τη διαφορά ανάμεσα στην ακριβή αιθανόλη και τη φθηνή αιθανόλη. Δεν υπάρχει ακριβή και φθηνή αιθανόλη, υπάρχει ακριβό και φθηνό packaging και marketing. H αιθανόλη είναι μία και είναι δηλητήριο, τέλος. Είτε μπαίνει σε ένα ακριβό μπουκάλι κρασί είτε στο κρασί της παρέας σε χαρτόκουτο, βλάπτει το ίδιο.

6. «Δεν είμαι εθισμένος, απλώς το έχω για να με βοηθάει να κοιμηθώ»

Υπάρχουν σίγουρα άνθρωποι που πιστεύουν ότι χρειάζονται αλκοόλ για να κοιμηθούν, γιατί αν πίνουμε υπερβολικά, θα λιποθυμήσουμε. Το αλκοόλ δε σε βοηθάει να κοιμηθείς, σε βοηθάει να σβήνεις, κλέβοντας σου τον ποιοτικό νυχτερινό ύπνο.

Το να ξυπνάς συχνά μέσα στη νύχτα, ή εκεί γύρω στις 3 ή 4 η ώρα τα ξημερώματα αφυδατωμένος/η, χωρίς να μπορείς να κοιμηθείς μετά ξανά με τίποτα και είναι σαν να έχεις πιει 5 ποτήρια καφέ, να ξέρεις ότι δεν έχεις πρόβλημα με τον ύπνο σου αλλά έχεις πρόβλημα με το αλκοόλ, και αυτό που βιώνεις είναι από τα πιο κλασικά στερητικά συμπτώματα της κατάχρησης της ουσίας.  

7. «Πρέπει να πίνω κάθε βράδυ λόγω του επαγγέλματός μου»

Η εστίαση, οι βιομηχανίες με έντονη κοινωνική εξωστρέφεια, ή υπηρεσίες με έντονο στρες όπως χρηματιστηριακές εταιρίες ή νομικές υπηρεσίες υποφέρουν στο κομμάτι της κατάχρησης αλκοόλ και είναι δύσκολο για τους ανθρώπους που δουλεύουν σε τέτοιους κλάδους να ξεφύγουν από τη συνεχή πίεση να πιουν.

Νιώθουν ότι είναι αναμενόμενο από αυτούς και ότι οι άνθρωποι θα τους κάνουν δύσκολες ερωτήσεις αν δεν το κάνουν. Πολύ φοβούνται μέχρι και το ό,τι θα χάσουν τη δουλειά τους.

Είναι έντονο το άγχος που προκύπτει από την κοινωνικοποίηση χωρίς αλκοόλ. Γι’ αυτό και συχνά χρειάζονται λίγο υγρή αυτοπεποίθηση για να νιώσουν πιο χαλαροί και να κοινωνικοποιηθούν ευκολότερα.

Αλλά τελικά δεν είναι αποδοτική αυτή η ψεύτικη αυτοπεποίθηση γιατί όσο περισσότερο πίνεις,  για να την αποκτήσεις τόσο περισσότερο ρεζίλι τελικά γίνεσαι από τις επιδράσεις της οξείας μέθης. Αυτοπεποίθηση υπό του μηδενός, συνεπώς.

 

8. «Δεν πίνω ποτέ Δευτέρα και Τρίτη»

Όταν κάποιος ανακοινώνει πότε δεν πίνει, σίγουρα τον απασχολεί πολύ το πότε πίνει και αυτό συμβαίνει γιατί προσπαθείς να πείσεις τον εαυτό σου ότι έχεις τον έλεγχο. Όταν έχεις τον έλεγχο, δεν σε απασχολεί αν τον έχεις τελικά ή όχι. Στην πραγματικότητα, δεν έχεις κανένα έλεγχο, απλώς σφίγγεις τα δόντια περιμένοντας και υπομένοντας το πόσο άβολα νιώθεις μέχρι να ξαναπιεις. Και το πιθανότερο είναι τη μέρα που θα αποφασίσεις να πιεις, να πιεις ότι δεν ήπιες τελικά τις προηγούμενες.

Καλύτερα ρώτα τον εαυτό σου την ημέρα που δεν πίνεις: «Πώς νιώθεις που δεν θα πιεις σήμερα; Το σκέφτεσαι πολύ; Θα ήθελες να μπορούσες να πιεις τελικά ένα ποτό και σήμερα;»

9. «Δεν πίνω τόσο πολύ όσο άλλοι - όλοι πίνουν περισσότερο από πρέπει»

Δεν υπάρχει ασφαλής κατανάλωση αλκοόλ πλέον αλλά η κυβέρνηση συμβουλεύει για κατανάλωση χαμηλού κινδύνου αν είσαι άντρας να πίνεις όχι περισσότερες από 14 μονάδες την εβδομάδα, δηλαδή περίπου έξι μπύρες 4% (330ml) ή έξι κρασιά μεσαίου μεγέθους (175 ml) και αν είσαι γυναίκα να πίνεις όχι περισσότερες από 7 μονάδες την εβδομάδα, δηλαδή περίπου τρεις μπύρες 4% (330ml) ή τρία κρασιά μεσαίου μεγέθους (175 ml), πρόσεξε όχι όλα την ίδια μέρα και όχι συνεχόμενες μέρες.

Ομολογουμένως, θα δεις συχνά ανθρώπους να πίνουν περισσότερο από αυτό, κάτι που μπορεί να σε κάνει να πιστεύεις ότι δεν υπάρχει τίποτα επικίνδυνο στη δική σου κατανάλωση.

Αντί να συγκρίνεις πόσο πίνεις με τους φίλους, τους συναδέλφους ή τον σύντροφό σου, θα πρέπει να αναρωτιέσαι πώς νιώθεις για το πόσο πίνεις εσύ και για ποιο σκοπό πίνεις.

Αν πίνεις περισσότερο από ό,τι σχεδίαζες, και μετά νιώθεις συχνά τύψεις και ενοχές ή νιώθεις άβολα όταν δεν πίνεις, αυτό σημαίνει ότι δεν πίνεις για διασκέδαση αλλά εξαρτάσαι συναισθηματικά από αυτό.

10. «Μπορώ να σταματήσω όποτε θέλω»

Κλείνω με την 2^η πιο συνηθισμένη φράση που ακούς από ένα λειτουργικό αλκοολικό. Το "Μπορώ να σταματήσω όποτε θέλω" είναι μια μορφή άρνησης που χρησιμοποιεί ένας λειτουργικός αλκοολικός για να πείσει τον εαυτό του και τους άλλους ότι έχει τον έλεγχο. Πίσω από αυτό κρύβεται η ψευδαίσθηση ότι η κατανάλωση αλκοόλ είναι επιλογή και όχι ανάγκη. Στην πραγματικότητα, αυτή η δήλωση συχνά δείχνει φόβο να αναγνωρίσει την εξάρτηση και να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα. Αντί να πάρει δράση, το άτομο παγιδεύεται σε ένα μοτίβο αυτοδικαιολόγησης, που του επιτρέπει να συνεχίζει τη χρήση χωρίς να αισθάνεται την πίεση να αλλάξει.

Η αναγνώριση του προβλήματος είναι το πρώτο βήμα. Αν κάποιο από αυτά τα 10 πράγματα σου ακούγεται οικείο, θυμήσου: ποτέ δεν είναι αργά να αναζητήσεις βοήθεια. 💙

Στείλε μου μήνυμα και θα χαρώ να σε βοηθήσω.

Οι άνθρωποι δίπλα σε ένα λειτουργικό αλκοολικό

Το να μην αναγνωρίζει ένας λειτουργικός αλκοολικός ότι έχει πρόβλημα είναι εξαιρετικά προβληματικό, γιατί αυτό τον κρατά σε μια κατάσταση άρνησης που εμποδίζει οποιαδήποτε αλλαγή. Εφόσον το άτομο πιστεύει ότι ελέγχει τη χρήση του αλκοόλ, παραμένει τυφλό απέναντι στις επιπτώσεις στην υγεία, τις σχέσεις, και την καθημερινότητά του. Χωρίς την παραδοχή του προβλήματος, είναι σχεδόν αδύνατο να αναζητήσει βοήθεια ή να προχωρήσει σε ουσιαστική αλλαγή, επιτρέποντας έτσι στην εξάρτηση να συνεχίσει να υπονομεύει τη ζωή του αθόρυβα αλλά σταθερά.

Το να βοηθήσεις έναν λειτουργικό αλκοολικό να δει το πρόβλημα είναι μια διαδικασία που απαιτεί ευαισθησία, υπομονή και στρατηγική. Ορισμένα βήματα που θα μπορούσες να δοκιμάσεις:

1. Επίλεξε τη σωστή στιγμή

Μίλησέ του όταν είναι νηφάλιος/α, ήρεμος/η και ανοιχτός/η σε συζήτηση. Απόφυγε τις αντιπαραθέσεις ενώ βρίσκεται υπό την επήρεια αλκοόλ.

2. Εστίασε στα γεγονότα, όχι στις κατηγορίες

Αντί να πεις "Πίνεις πάρα πολύ", χρησιμοποίησε συγκεκριμένα παραδείγματα όπως:

• "Παρατήρησα ότι πίνεις κάθε βράδυ και φαίνεται να επηρεάζει την ενέργειά σου την επόμενη μέρα."

3. Εξέφρασε ανησυχία, όχι κριτική

Πες του πώς αισθάνεσαι:

• "Ανησυχώ για την υγεία σου και θέλω να σε βλέπω να νιώθεις καλά."

4. Αναγνώρισε τη θετική του εικόνα

Επιβεβαίωσε τα επιτεύγματά του ως λειτουργικού ατόμου, για να δείξεις ότι τον σέβεσαι:

• "Είσαι τόσο ικανός/η στη δουλειά σου και θέλω να σε βλέπω να απολαμβάνεις τη ζωή σου στο έπακρο."

5. Ρώτα αντί να κατηγορείς

Ρώτα πώς αισθάνεται ο ίδιος για τη σχέση του με το αλκοόλ:

• "Έχεις ποτέ σκεφτεί πώς επηρεάζει το αλκοόλ την καθημερινότητά σου;"

6. Πρόσφερε λύσεις, όχι πίεση

Μίλησε για μικρά, διαχειρίσιμα βήματα, όπως το Dry January ή μία 30ημερη αποχή από το αλκοόλ για να δει πώς είναι η καθημερινότητα χωρίς και να ξεκουράσει λίγο το σώμα του από μία δυνατή τοξίνη ή πρότεινε να μιλήσει με έναν ειδικό, για να ενημερωθεί αρχικά, χωρίς απαραίτητα να πρέπει να κάνει άμεσα κάτι για αυτό. Βγάλε από το τραπέζι το «πρέπει» και την υποχρεωτικότητα  «πρέπει να σταματήσεις να πίνεις γιατί σου κάνει κακό» και βάλε στο τραπέζι την περιέργεια «πώς θα σου φαινόταν, να μην πιεις για μερικές μέρες και να κάνεις μία αποτοξίνωση για να τονώσεις λίγο τον οργανισμό σου;».

7. Αποδέξου ότι η αλλαγή είναι δική του απόφαση

Μην πιέζεις. Το άτομο πρέπει να φτάσει στη συνειδητοποίηση μόνο του, αλλά η υποστήριξή σου και η αγάπη σου μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά.

Με υπομονή και κατανόηση, μπορείς να είσαι το άτομο που ανοίγει τον δρόμο για την αλλαγή.

Η αναγνώριση του προβλήματος είναι πάντα το πρώτο βήμα.